Ga in gesprek met de leerling en/of ouders
Scholen hebben vaak concrete afspraken over wat te doen bij discriminatie. Neem het signaal van discriminatie altijd serieus. Zorg voor een individueel gesprek tussen de leerling en een mentor of een docent die goed contact heeft met de leerling. Door dit gesprek krijgt u meer inzicht in wat er bij deze leerling speelt en met wie hij of zij omgaat. Vertrouw in de eerste plaats op de gespreksvaardigheden die u al bezit.
Gespreksonderwerpen
Wat is er precies gebeurd, en wat voor impact heeft het op de leerling? Is er daadwerkelijk sprake van discriminatie? Zijn er ook andere gebeurtenissen die mogelijk werken als triggerfactor in het radicaliseringsproces? De leerling kan in het gesprek zijn of haar emoties uiten en deze zo een plek geven.
Voer een open, begripvol, onbevooroordeeld en nieuwsgierig gesprek. Vermijd discussie als de leerling zijn ervaringen, idealen en/of denkbeelden uitspreekt. Ook benoemt u zorgen over mogelijke radicalisering niet in het gesprek.
Bied steun en plaats de gebeurtenis in perspectief zonder het te relativeren. Dit geval van discriminatie betekent niet dat de hele samenleving ook zo denkt. Daarnaast kunt u de leerling helpen bij het doen van een aangifte of het aankaarten van het probleem. De leerling kan ook een melding doen bij een lokale Antidiscriminatievoorziening (ADV), een online meldpunt zoals het meldpunt Islamofobie of de app Controle alt Delete.
Leg, afhankelijk van de situatie, contact met de ouders of iemand anders in de omgeving van de leerling. Informeer de leerling hierover zodat u het vertrouwen behoudt. Bij leerlingen vanaf zestien jaar geldt als hoofdregel dat de leerling toestemming moet geven om met de ouders over hem of haar te spreken.
Wat kunt u nog meer doen?
- Als er discriminatie heeft plaatsgevonden binnen de school, kunt u dit melden bij de onderwijsinspectie. De leerling kan bovendien een klacht indienen bij de school. Voor meer informatie zie de website van Stichting School en Veiligheid (SSV).
- Zorg voor een vertrouwenspersoon waar leerlingen contact mee kunnen opnemen bij gevallen van discriminatie.
- Op Platform Jeugd preventie Extremisme en Polarisatie (Platform JEP) treft u tips over het voeren van gesprekken met jongeren over discriminatie en hoe u hen helpt hier weerbaarder tegen te zijn.
- Alert zijn op dit soort gebeurtenissen en er effectief mee omgaan, vraagt om een plan op het gebied van sociale veiligheid. Zie ook “hoe bereidt u zich voor?”
U kunt discriminatie ook als thema in de klas bespreekbaar maken: op welke manier maken leerlingen het mee? Hoe reageren ze daarop? En waar trek je gezamenlijk de grens bij discriminatie in de klas?
- Op de website Zet een Streep door Discriminatie vindt u tools om het begrip discriminatie met de klas te bespreken.
- Ook de Anne Frank Stichting , Codename Future, en het Meldpunt Discriminatie hebben educatief materiaal rondom het thema discriminatie.
- Houd de website van Stichting School en Veiligheid in de gaten voor het meest actuele aanbod voor het bespreken van discriminatie in de klas.
- Gesprekstips over discriminatie en hoe u leerlingen helpt hiertegen weerbaar te zijn, vindt u op de website van Platform JEP
- Wanneer leerlingen het beleid binnen de school als discriminerend ervaren, kan het helpen om een klankbordgroep te organiseren. Op die manier voelen leerlingen zich serieus genomen en kan beargumenteerd worden waarom het beleid wel of niet zou moeten worden aangepast.