Ga direct naar inhoud

Geleerde lessen Multidisciplinair casusoverleg

Uit publicaties naar de samenwerking in het multidisciplinair casusoverleg ter preventie van radicalisering komen verschillende aandachtspunten naar voren. Per fase worden hier de belangrijkste aandachtspunten toegelicht.

Startfase

Het is belangrijk om een heldere visie achter het opzetten van een multidisciplinair casusoverleg te ontwikkelen. Hierbij helpt het om over onderstaande vragen na te denken:  

1. Welk doel dient het multidisciplinair casusoverleg?  

Het casusoverleg wordt gebruikt om een beeld te krijgen van de problematiek (omvang/individu/netwerk) en de daaruit voortkomende dreiging met betrekking tot extremisme en terrorisme. Per besproken individu wordt – indien sprake is van een dreiging –  een integraal plan van aanpak opgesteld om de risico’s die voortkomen uit extremistisch gedachtengoed te verkleinen en de inzet op beschermende factoren te vergroten.   

2. Welke personen en/of organisaties betrek je bij de aanpak?

3. Welke rollen en functies vervullen deze personen en/of organisaties?

  • Signaleren van zorgen omtrent radicalisering
  • Duiden van casuïstiek
  • Delen van relevante informatie
  • Meedenken of uitvoeren van een plan van aanpak
  • Enkele voorbeelden van rollen/functies zijn:

4. Een multidisciplinair casusoverleg hoeft niet altijd opnieuw opgezet te worden
Je kunt ook aansluiten bij bestaande vormen van samenwerking tussen gemeente en andere partners. Wordt bijvoorbeeld al intensief met elkaar samenwerkt in het Veiligheidshuis ten behoeve van risicojongeren, dan is dat wellicht de meest aangewezen plek om ook een samenwerking aan te gaan voor het thema radicalisering.

5. Het creëren van bestuurlijk draagvlak voor de samenwerking
Samenwerking binnen het multidisciplinair casusoverleg vergt een langdurige inzet en betrokkenheid van diverse partners. Bestuurlijk draagvlak voor de aanpak van alle samenwerkingspartners is daarom cruciaal.

6. Deelnemers aan het multidisciplinair casusoverleg:

  • Zijn binnen de eigen organisatie (gemeente, politie, OM, NCTV, RvdK, Reclassering etc.) actief als aandachtsfunctionaris radicalisering
  • Hebben kennis, affiniteit en betrokkenheid bij het onderwerp
  • Hebben inzicht in en begrip voor de rol, belangen en meerwaarde van de andere partijen in het overleg
  • Zijn vanuit de organisatie gedelegeerd en gemandateerd om deel te nemen aan het overleg en om relevante informatie te delen.

7. Privacywetgeving
Voor het delen van informatie over personen gelden privacyregels. Stel vooraf een privacy-convenant op waarin je afspraken maakt over het uitwisselen en opslaan van gegevens. Het Model Convenant: Persoonsgerichte aanpak voorkoming radicalisering en extremisme van de NCTV biedt een format om afspraken rondom privacy en gegevensuitwisseling vast te leggen.

Implementatiefase

Denk bij het uitvoeren van een multidisciplinair casusoverleg aan de volgende zaken:

  • Het maken van heldere werkafspraken over het doel en de rol van het multidisciplinair casusoverleg. Wie is de voorzitter? En wat zijn de wederzijdse verwachtingen over eenieders rol, taak en verantwoordelijkheid?
  • Het inrichten van een signaleringsstructuur voor het melden van zorgelijke signalen rondom radicalisering en de terugkoppeling daarop. In deze structuur dienen in ieder geval kernpartners, strategische externe partners zoals jongerenwerk, scholen en maatschappelijke instellingen opgenomen te zijn. Melders (zoals professionals en sleutelfiguren) moeten weten hoe, waar en wanneer zij een melding kunnen maken, hoe met deze informatie wordt omgegaan en welke terugkoppeling zij kunnen verwachten.
  • Investeer op duurzame wijze (niet alleen op incident basis) in de kennis, de relatie en het vertrouwen tussen en met gemeenschappen en professionals, zodat zij signalen blijven delen.
  • Organiseer regelmatig trainingsbijeenkomsten voor de deelnemers van het multidisciplinair casusoverleg zodat er wordt geïnvesteerd in kennis en vaardigheden van de deelnemers.  
  • Periodiek reflecteren op en evalueren van het verloop en resultaten van de samenwerking in het multidisciplinair casusoverleg. Zowel in termen van onderling contact, wijze van samenwerken, het (op)volgen van afspraken en processen als de voortgang in de in behandeling zijnde casussen.
  • Bespreek van tevoren welk proces wordt gevolgd als er aanwijzingen zijn dat iemand niet (meer) geschikt is om als deelnemer van het casusoverleg te worden ingezet.
  • Zorg voor behoud van bestuurlijk draagvlak door het college van B&W, de gemeenteraad en het bestuur/directie van de overige partners te betrekken bij de aanpak en regelmatig verantwoording af te leggen. Dit kan ook door bijvoorbeeld een stuurgroep of driehoek (burgemeester, korpschef en officier van justitie) aan het multidisciplinair overleg te koppelen.
  • Gemeenten hebben opschalingsmodellen en calamiteiten-plannen in het geval van een incident of crisis. Bepaal of en hoe het multidisciplinair casusoverleg een plek heeft in deze structuren.
  • Aandacht hebben en houden voor diverse vormen van extremisme. In veel gemeenten is sprake van diverse vormen van extremisme (jihadisme, links- en rechts-extremisme), maar wordt in het multidisciplinair-casusoverleg vooral gefocust op jihadistische radicalisering.