Training Omgaan met extreme idealen (OMEI): bijspijkermiddag in Rotterdam
“Ga terug naar je eigen land!”, “Alsof jij in je witte bubbel ook maar iets van mij kan begrijpen!” of andere polariserende opmerkingen van jongeren. Omgaan met extremisme en polarisatie in je werk, bijvoorbeeld als agent of wijkwerker. Hoe doe je dat? En wat speelt er op het gebied van extreme groeperingen in Nederland op dit moment. Deze en andere thema’s waar professionals in het sociaal domein tegenaan lopen in hun werk, kwamen aan bod tijdens de eerste regionale Bijspijkerbijeenkomst voor professionals die een OMEI-training (Omgaan met Extreme Idealen) hebben gevolgd. De bijeenkomst vond plaats in Rotterdam op 30 november, georganiseerd door Expertise-unit Sociale Stabiliteit (ESS) en Platform JEP. Aanwezig waren (wijk)agenten, jongerenwerkers, docenten, wijkregisseurs en wijkteammedewerkers die op zoek waren naar kennis, extra handelingsvaardigheden en netwerkkansen.
De training OMEI is een aantal jaar geleden gestart om mensen in hun werk te ondersteunen bij het omgaan met mensen en jongeren met extreme idealen. Wat moet je doen? Wat moet je weten? En hoe moet je handelen? De OMEI-training is inmiddels aan 2.500 professionals en gemeenten gegeven. Conclusies van de middag: deze middagen zijn bijzonder nuttig. Zowel voor het opvijzelen van de kennis rondom het omgaan met polarisatie en radicalisering als door er even goed over door te kunnen praten met collega’s. De workshops waren daarnaast een goed moment om verder door te praten over bepaalde thema’s. Zoals het thema bespreekbaar maken van deze problematiek binnen je organisatie. Of de omgang met jongeren die radicaliseren en de dilemma’s daarbij.
Knelpunten/uitdagingen
De middag startte o.a. met een uitleg over Platform JEP en de waardenstellingen van Diversion. Aan het einde van de middag konden de professionals in de vorm van een ‘Super-brainstorm’ aangeven waar hun persoonlijke wensen en uitdagingen zaten. Knelpunten waren onder andere dat collega’s teveel ‘vanuit boekje werken’. Daarmee bedoelde een jongerenwerker dat de werkelijkheid en theorie niet altijd overeen komen. Hoe ga je daarmee om? Ook werd aangegeven dat er soms te weinig praktijkkennis aanwezig is binnen een organisatie. Dan kun je wel beleid maken, maar dat past dan niet altijd op de praktijk. Ook was een belangrijke vraag van veel mensen: wanneer kan ik nog iets betekenen voor iemand (een jongere) in de preventie en wanneer moet ik ingrijpen en doorverwijzen? Mensen gaven ook aan bang te zijn om fouten te maken, om verkeerde namen door te geven, of van onkunde beticht te worden, soms door jongeren zelf. Een jongerenwerker zei het zo: “Soms zijn jongeren veel beter geïnformeerd over een bepaald thema, zoals rechtse politiek of de islam. Daarmee in discussie gaan, vind ik dan heel moeilijk. Zo’n gesprek kan ik eigenlijk niet winnen: ik had niet zoveel tijd om alles te Google’en.”
Daarnaast is er een grote wens om meer informatie te delen met samenwerkende organisaties. Een wijkmedewerker: “Je komt dan in een gezin omdat je iets weet over die jongere. Maar hoe het met de vader of moeder zit, of die bijvoorbeeld in de schuldhulpverlening zitten, weet je niet. Terwijl dat wel heel belangrijk is om een goede aanpak te bedenken voor het hele gezin. De professionals gaven verder aan dat ze goede kennis van zaken, gesprekstechnieken die mensen vertrouwen geven en goede vragen om te kunnen stellen aan polariserende mensen en jongeren, goed zouden kunnen gebruiken.
Meten van extremisme binnen je gemeente
Tijdens de middag was er daarnaast een presentatie van het Verwey-Jonker-instituut dat zich bezig houdt met radicalisering en onderzoek doet naar maatschappelijke thema’s. Het Verwey-Jonker instituut heeft een instrument gemaakt waarmee gemeenten kunnen meten hoe het staat met het extremisme binnen hun gemeente. Dus welke thema’s en idealen spelen er, bijvoorbeeld religieus extremisme, radicalisering en rechts-extremisme. Het instrument biedt handvaten voor gemeenten om beleid aan te scherpen als het gaat om preventie van extremisme en het tegengaan van radicalisering.