ESS-training ‘Reageren op discrimineren’ helpt jongeren
“Het heeft mij veel opgeleverd; ik kijk nu anders naar discriminatie. Doordat je vier strategieën kent, kun je nu ook anders kijken naar verschillende situaties.”Aan het woord is een jongere die mee deed aan de pilot-training ‘Reageren op discrimineren’ van de Expertise-unit Sociale Stabiliteit (ESS). Veel jongeren in Nederland ervaren discriminatie in hun dagelijks leven.
In de kleinschalige pilot stonden de ervaringen van jongeren met uitsluiting en discriminatie centraal en onderzocht ESS samen met de jongeren hoe zij (en anderen) ermee omgaan en wat verdere mogelijkheden zijn. De training is nu beschreven en geëvalueerd door onderzoeker Jurriaan Omlo in een rapport. De eerste conclusies zijn positief: de training helpt.
Discriminatie op basis van geloof, huidskleur of iets anders, is iets waar jongeren mee te maken krijgen. Maar hoe ga je daar nu mee om? Kwaad worden? Grapje maken? Erop slaan? Negeren? Over deze en andere vragen gaat de training ‘Reageren op discrimineren’. De training duurt een halve dag en naast theorie en praten met elkaar, is oefenen met een acteur een vast onderdeel. Een van de conclusies uit het rapport is dat de verschillende onderdelen van de training goed werken. Het bijbrengen van kennis over, het uitwisselen van ervaringen met en het oefenen van vaardigheden in het toepassen van verschillende ‘copingstrategieën’ dragen bij aan een versterkt inzicht in manieren van omgaan met discriminatie.
Reacties op de training
Na de training geven zowel de jongeren zelf als de betrokken professionals (docenten, jongerenwerkers, trainers, trainersacteurs en de onderzoeker) aan dat ze nu beter weten hoe ze kunnen reageren als ze gediscrimineerd worden. De jongeren geven aan dat zij door de training ook bewust zijn geworden van de voor- en nadelen van de verschillende strategieën. De trainers hebben de jongeren een taal aangereikt die het voor hen eenvoudiger maakt om te reflecteren op ervaringen uit het verleden. Ze herkennen nu welke strategieën zij in het verleden hebben toegepast en kunnen beoordelen in hoeverre deze strategieën effectief zijn geweest. Dit stimuleert hen ook om na te denken over de vraag hoe zij in toekomstige situaties kunnen en willen reageren. Nu al geven de jongeren aan dat de training hen activeert om hier bewust over na te denken.
Gehoord worden
Een ander effect van de training is dat jongeren de kans krijgen om hun verhalen te delen en zich gehoord voelen. Ze krijgen erkenning en bevestiging dat het uitgesloten worden niet aan hen ligt, maar dat discriminatie een serieus en gedeeld probleem is. Hoewel de training zich in de basis richt op het ondersteunen en veerkrachtiger maken van jongeren die gediscrimineerd worden, blijkt het ook mensen aan te spreken op hun rol als omstander of dader. Het doel van het rapport is om betrokken professionals inzicht te geven in de effecten van deze training. Voor de expertise-unit kunnen de inzichten die dit oplevert onder meer benut worden voor de bijeenkomsten in het kader van Omgaan met Extreme Idealen (OMEI).
Wil je meer informatie over de training of elementen uit het rapport inzetten voor een (bestaande) eigen training? Neem dan contact op met de ESS via ess@minszw.nl.